در طراحی خانه برای معلولین و افراد کم توان باید به نیازها و محدودیتهای آنها توجه کرد.علاوه بر زیبایی منزل باید ایمن سازی مناسب سازی فضا را نیز در نظر گرفت ، تا آنها نیز بتوانند به راحتی و بدون نیاز به کمک فعالیتهای عادی روزانه خود را انجام دهند.

خانه محلی برای استراحت و آسایش انسان است و طراحی آن باید به شکلی باشد که پاسخگوی همه نیازهای ساکنین باشد.

معلولین جمعیت قابل توجهی از افراد جامعه را تشکیل میدهند.اما متاسفانه در طراحی منازل مسکونی محدودیتها و مشکلات این افراد در نظر گرفته نمیشود.

در ادامه مواردی را بررسی میکنیم که در طراحی خانه برای افراد کم توان باید در نظر گرفت.

 

حیاط و ورودی منزل مناسب معلولین

ورودی منزل اولین جایی ست که باید برای افراد کم توان جسمی آماده شود.ورودی باید بدون مانع باشد و جنس سطح نیز صاف باشد و ویلچر به راحتی بتواند حرکت کند و همچنین لغزنده نیز نباشد.

میتوان سطوح مانند شیشه ها یا کف را از نوع خود تمیزشونده انتخاب کرد تا نیازی به نظافت مداوم نداشته باشد.

اگر ورودی ساختمان پله دارد حتما رمپ را نیز برای ویلچر در نظر بگیرید.

در ورودی هم باید به اندازه ای بزرگ باشد که ویلچر به راحتی عبور کند و فرد دچار مشکل نشود.

 

آشپزخانه مناسب افراد کم توان

مهمترین قسمت در طراحی خانه مناسب معلولین که باید به آن توجه داشت آشپزخانه است.

افراد ویلچرنشین عمدتا با مشکل کمبود فضا برای چرخش مواجهند و باید برای این بخش از منزل فضای کافی را در نظر گرفت.

وسایل مورد نیاز باید در کشوها و کابینتهای پایین قرار بگیرند. استفاده از کشوها و کابینتهای ریلی،جکدار و آسانسوری میتواند کمک کننده باشد.پیشخوانها،سینک و اجاق گاز باید در ارتفاع پایین نصب شوند تا دسترسی به آنها راحتتر باشد.

• میانگین ارتفاع کابینت برای افراد نشسته بین ۷۰ تا ۸۰ سانتی‌متر.
• بهترین ارتفاع کابینت برای افراد ایستاده ۹۰ سانتی‌متر.
• ارتفاع کابینت‌هایی که روی اسباب و لوازم جاسازی شده‌اند، بین ۱۰۵ تا ۱۱۵ سانتی‌متر.
• حداقل فضای در نظر گرفته شده زیر کابینت و ظرف‌شویی ۷۵ سانتی‌متر عرض و ۷۰ سانتی‌متر ارتفاع برای اینکه فرد معلول بتواند زانوهایش را در آن محل قرار دهد.
• استفاده از قفسه‌های کششی رو به ‌پایین قابل تنظیم که امکان دسترسی به کابینت‌های بالا را برای فرد معلول یا سالمند آسان‌تر می‌کند.

 

حمام و دستشویی مناسب افراد معلول

فضا و ورودی حمام و دستشویی باید بدون لبه باشد تا رفت و آمد با ویلچر به راحتی انجام شود.

کف حمام ودستشویی بدلیل وجود رطوبت لغزنده است. باید از کفپوشهای ضد لغزش استفاده شود تا از سر خوردن و افتادن افراد جلوگیری شود.

در محیط حمام و سرویس بهداشتی حتما از دستگیره مخصوصا در نزدیکی دوش و توالت استفاده کنید.

در حمام حتما سکویی برای نشستن در نظر بگیرید.همینطور تجهیزات را طوری در نظر بگیرید که به آسانی بتوان به آنها دسترسی داشت.

مهمترین مواردی که باید در نظر داشت عبارتند از:

• استفاده از شیرآلاتی که به راحتی بتوان شدت آب سرد و گرم را با آن تنظیم کرد.
• کاهش ارتفاع دوش.
• استفاده از نرده برای حفظ تعادل.
• اختصاص فضای کافی اطراف وان که فرد ویلچری بتواند به راحتی از ویلچر به وان منتقل شود.
• در نظر گرفتن وسایل هشداردهنده برای استفاده در شرایط اورژانسی مانند زنگ خطر یا تلفن.
• گرد کردن لبه‌ها و گوشه‌ها در حمام. زیرا به خاطر لغزنده بودن سطوح امکان سقوط وجود دارد.

 

اتاق ها و حال و نشیمن مناسب معلولین

در طراحی خانه برای معلولین ، این فضاها باید طوری طراحی شوند که پس از چیدمان فضای کافی برای حرکت فرد وجود داشته باشد.

در اتاق خواب کنار تخت حتما باید دستگیره تعبیه شود.ارتفاع تخت نیز قابل تنظیم باشد تا فرد بتواند به راحتی نشست و برخاست کند.

در صورت امکان از فرش استفاده نکنید و از کفپوشهایی استفاده شود تا حرکت ویلچر به راحتی انجام شود.

کلید و پریزها،قفسه ها و کمدها و همچنین آیفون باید در ارتفاع پایین قرار بگیرند.نور اتاقها نیز باید به اندازه کافی باشد تا مشکلی هنگام حرکت وجود نداشته باشد.

نصب سیستمهای امنیت خانگی و سیستمهای هشدار دهنده در منزل بسیار مهم است،و میتوان در مواقع نیاز نزدیکان را برای کمک مطلع کرد.

در فضاهایی که اختلاف ارتفاع دارند باید حتما از رمپ استفاده کنید،در صورتیکه امکان استفاده از رمپ ثابت نباشد میتوان از رمپ متحرک استفاده کرد.

در صورتیکه برای رفت‌وآمد بین طبقات نیاز است که از پله استفاده کرد، در این فضاها بالابر یا آسانسور نصب کنید. این روزها تجهیزات جدیدی مانند انواع بالابرهای ویلچر، بالابر معلولین و آسانسور مخصوص معلولین وجود دارد که می‌توانید تهیه کنید.

این مطلب فقط جهت آشنایی بیشتر کاربران با طراحی خانه برای معلولین درج شده است و گروه فنی مهندسی متد برتر اجرا کننده آن نمی باشد.